Kerststol

Met een zelfgemaakt extra gevulde kerstbrood zet je iets bijzonders op tafel. Het is bovendien goed van tevoren te bereiden. Vries het afgekoelde brood, verpakt in een diepvrieszak in. Ontdooi het buiten de koelkast. Bestrijk de stol vlak voor het serveren met boter en bestuif met poedersuiker.

Voor 1 stol

1 citroen

550 g tarwebloem + extra om uit te rollen

10 g zout

50 g verse gist

2 dl lauwe melk

125 g boter

100 g witte basterdsuiker

1 scharrelei (S)

200 g krenten

200 g gele rozijnen

150 g gedroogde cranberry's

50 g sukadestukjes

300 g amandelspijs

poedersuiker

Extra nodig: mixer met deeghaken en bakpapier

Bereiding:

Boen de citroen schoon onder stromend water en rasp de gele schil dun af. Doe 500 g van de bloem in een kom en roer er het zout door. Maak een kuiltje in het midden en verkruimel de gist erboven. Schenk er een beetje van de melk bij en roer totdat de gist opgelost is. Roer een beetje van de bloem mee zodat een dik papje ontstaat. Laat het 15 minuten staan. Smelt intussen 100 g van de boter en laat hem afkoelen. Voeg de rest van de lauwe melk, de suiker, de boter, het losgeklopte ei en de citroenrasp aan de bloem toe en kneed er met de mixer een soepel deeg van. Wanneer het deeg te plakkerig is voeg je nog wat extra bloem toe. Laat het deeg afgedekt met een stuk huishoudfolie op een tochtvrije warme plaats ± 60 minuten rijzen. Voeg de krenten, rozijnen, cranberry's en de sukade toe en kneed alles goed door. Rol het deeg uit op een met bloem bestoven werkvlak tot een ovale lap. Vorm van het amandelspijs een rol ± 2 cm korter dan de deeglap. 

Bestrijk het deeg met water en leg de rol op het deeg. Vouw een zijde van het deeg over de spijsrol heen en druk het vast. Zorg ervoor dat het onderste gedeelte van het deeg iets uitsteekt. Leg de stol op een met bakpapier bekleed bakblik en laat het afgedekt met een vochtige doek ± 40 minuten rijzen. Verhit intussen de oven voor tot 180 °C. Bak de stol in de voorverwarmde oven in ± 35 minuten lichtbruin en gaar. Laat het brood op een rooster afkoelen. Smelt de rest van de boter en bestrijk het afgekoelde brood ermee. Bestuif het brood dik met poedersuiker.

Bereidingstijd: ± 30 minuten, ± 100 minuten rijzen en ± 40 minuten oventijd

Variatietips
• Geen verse gist in huis gebruik dan een zakje gedroogde gist.
• Voor de vulling kun je ook een gedeelte vervangen (niet meer dan de helft) door grof gehakt ongezouten noten. 

Kerstkroon

Deze rijk gevulde vruchtencake bak ik elk jaar ongeveer een week voor Kerst. De keuken geurt heerlijk naar specerijen en whiskey en het is moeilijk om hem niet direct aan te snijden. Maar dat gebeurt dus niet! We bewaren hem tot kerst, dan heeft hij alle tijd om op smaak te komen. Want dan is hij nog lekkerder. Ik bewaar hem wel onder een stolp anders droogt de cake teveel uit.

175 g boter
175 g gele basterdsuiker
3 eieren
175 g bloem
zout
2 theelepels bakpoeder
1 theelepel gemalen kaneel
1/2 theelepel gemalen kruidnagel
1/2 theelepel gemalen piment
175 g gedroogde vijgen, gehakt
175 g rozijnen
175 g gedroogde cranberry's
50 g stemgember, in stukjes
50 g blanke amandelen, grof gehakt
50 g pecannoten, grof gehakt
50 g pistachenoten, grof gehakt
rasp van 1 limoen
6 eetlepels whisky

Voor de garnering:
4 eetlepels abrikozenjam
1 theelepel citroensap
100 g gemengde gedroogde vruchten
50 g ongezouten noten

Extra nodig: rijstrand (ø 24 cm) of tulbandvorm (inhoud minimaal 2 l)

Verwarm de oven voor tot 180 °C. Roer de boter met de gele basterdsuiker licht en romig. Voeg, een voor een, de eieren toe en klop na elk ei het beslag goed door. Spatel de gezeefde bloem met een snufje zout, de bakpoeder, de kaneel, de kruidnagel en de piment door het beslag. Voeg de vijgen, de rozijnen, de cranberry's, de gember, de amandelen, de pecan- en pistachenoten, de limoenrasp en de whisky toe en spatel het door het beslag. Doe het mengsel over in een ingevette en dun met bloem bestoven rijstrand of tulbandvorm en bak de cake in een voorverwarmde oven in ca. 1 uur gaar.

Voor de garnering:

Kook  de jam met het citroensap en 1 eetlepel water 1 minuut en roer het door een zeef. Bestrijk de cake met wat van het mengsel en schep de rest door de gemengde gedroogde vruchten en de noten. Verdeel het over de cake.  

5 december, met een knipoog naar de Kerst, tulbandjes

Deze schattige tulbandjes heb ik gemaakt om met een chocolademelk met slagroom op pakjesavond te serveren. Maar eigenlijk kun je ze ook heel goed met Kerst serveren of na een schaatstocht of en winterwandeling. Deze tulbandjes smaken gewoon altijd erg lekker. 

 

Voor 6 tulbandjes van 175 ml

50 g rozijnen

50 g gedroogde cranberries 

1 eetlepel cuarenta y tres likeur

50 g blanke amandelen

150 g fijne tafelsuiker

150 g zachte boter

geraspte schil van ½ citroen

3 eieren

95 g tarwebloem

95 g zelfrijzend bakmeel

2 theelepels speculaaskruiden

2 eetlepels melk

Extra nodig: flexvorm met 6 mini tulbandjes

Week de rozijnen en de cranberries ± 30 minuten in de likeur. Rooster de amandelen in een droge koekenpan lichtbruin, schud ze op keukenpapier en laat ze afkoelen. Hak ze grof.

Verwarm de oven voor tot 175 °C. Klop de suiker met de boter en de citroenrasp lichtgeel en luchtig. Voeg één voor één de eieren toe en klop tot een luchtig mengsel. Voeg het volgende ei pas toe als het vorige geheel is opgenomen.

Roer de twee meelsoorten en de speculaaskruiden door elkaar en spatel het mengsel door het beslag. Voeg de rozijnen en de cranberries met de likeur, de amandelen en de melk toe. Vul de ingevette vormpjes met het beslag en bak de tulbandjes in ± 30 minuten goudgeel en gaar.

Kruidnootjes

Ik koop eigenlijk nooit kruidnoten want zelf kruidnootjes bakken is een fluitje van een cent. Bovendien smaken ze zoveel lekkerder dan de kant-en-klaar gekochte kruidnoten.

Maar tijdens de laatste keer bakken ging er iets mis. Ik had een mooi siliconen bakmatje gekocht en gebruikte het recept dat ik al jaren probleemloos gebruik. Stom verbaasd was ik toen ik na afloop van de baktijd het bakblik uit de oven haalde. De kruidnoten waren allemaal uitgelopen tot kleine ronde koekjes. Dit was mij nog nooit overkomen. Direct nog een portie gebakken op bakpapier en hierop lukte het wel. Ik denk dat het siliconen matje heter wordt en dat de kruidnootjes daardoor uitlopen.
Links zie de pepernoten die gebakken zijn op het siliconen bakmatje en recht die gebakken zijn op bakpapier. De platte zijn gemaakt met bruine basterdsuiker en de ander met gele.

 Voor ± 500 g
200 g zelfrijzend bakmeel
zout
125 g koude boter
100 g gele of bruine basterdsuiker
1 eetlepel melk
1-2 eetlepels speculaaskruiden
extra nodig: bakpapier

Zeef het bakmeel met een mespunt zout boven een kom. Snijd de boter en met 2 messen in kleine stukjes door het meel. Voeg de suiker, de melk en de speculaaskruiden toe en kneed met koele hand tot een soepel deeg. Laat het deeg, verpakt in huishoudfolie, 30 minuten in de koelkast rusten. 

Verwarm de oven voor op 175 °C. Bekleed een bakblik met bakpapier. Vorm kleine balletjes ter grootte van een knikker van het deeg, leg ze op het bakblik en druk ze iets plat. Bak de kruidnootjes in ca. 15 minuten bruin en gaar. 

Tip 

• Rol het deeg uit tot een lap van ± 1 cm dik en snijd de lap in kleine vierkantjes. Rol elk vierkantje tot een balletje. 

• Of je nu gele of bruine basterdsuiker gebruikt dit maakt voor het resultaat en de smaak bijna niets uit, het leuke is dat kruidnoten gemaakt met gele basterdsuiker in eerste instantie lichter van kleur zijn maar na een dag bijna net zo donker als kruidnoten gebakken met bruine basterdsuiker.